Tạp chí Sở hữu Trí tuệ & Sáng tạo nhận được đơn thư của người dân thôn Bản Gia, Pò Lèn – Pá Ôi, thị trấn Lộc Bình, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn. Cầu cứu về việc khi triển khai dự án Cầu Lộc Bình 1, đường giao thông và khu tái định cư xã Lục thông , huyện Lộc Bình dẫn đến việc người dân bị thu hồi hết đất ruộng, đất sản xuất nông nghiệp. Thậm trí là mất nhà ở mà chưa được đền bù thỏa đáng. Người dân lo lắng không biết rồi đây họ sẽ ở đâu, và làm gì để sinh sống?
Cụ thể, theo phản ánh của người dân: Quá trình xây dựng cầu Lộc Bình 1, họ không hề hay biết và được tham gia vào bất kỳ cuộc họp nào, không biết về thông tin sau khi hoàn thành cầu và đường sẽ bị thu hồi đất (theo hình thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT) -PV ) để thực hiện dự án.
Hơn nữa, sau khi nhận được Thông báo thu hồi đất để thực hiện Dự án: Cầu Lộc Bình số 1, đường giao thông và khu tái định cư xã Lục Thôn, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn. Người dân cũng cho rằng phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư chưa thỏa đáng, thực hiện không đúng qui trình, qui định của pháp luật.
Trong khi việc đền bù đất ruộng, đất lúa chưa đến sự thống nhất thì người dân lại tiếp tục nhận được thông báo thu hồi đất ở, đất trồng cây... Có những hộ bị thu hồi hoàn toàn các loại đất đang có. Khiến cho người dân rất hoang mang, khi chưa nhận được phương án hỗ trợ tái định cư, họ sẽ không biết sẽ ở đâu, sẽ làm gì và sinh sống ra sao. Khi bao thế hệ hộ chỉ biết sản xuất nông nghiệp như trồng cây lúa, cây hoa màu... mà hiện đang đứng trước việc bị thu hồi toàn bộ đất ở và tư liệu sản xuất là đất nông nghiệp. Đặc biệt, trong đơn thư gửi cơ quan báo chí, thì người dân ở đây đa số là người dân tộc thiểu số, cuộc sống còn nhiều khó khăn và còn có cả những gia đình chính sách.
Có mặt tại Thôn Pò Lèn Pá Ôi để ghi nhận thực tế theo phản ánh của đơn thư. Khi biết có nhà báo, phóng viên về địa phường, hàng chục hộ dân đã tìm đến chúng tôi với rất nhiều hồ sơ, giấy tờ liên quan đến sự việc.
Trao đổi với phóng viên, đại diện những hộ dân có đất và tài sản trên đất bị thu hồi đề thực hiện dự án. Bà La Thị Nự (Thôn Pò Lèn Pá Ôi, thị trấn Lộc Bình, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn) vẫn chưa hết nỗi lo âu, bà cho biết: Bao nhiêu năm qua, người dân thôn Bản Gia, Pò Lèn – Pá Ôi vẫn đi lại và sinh hoạt bình thường dù chưa có cây cầu Lộc Bình 1, mặc dù để đi từ thôn xóm ra Thị trấn sẽ phải mất thêm quãng đường 4-5km so với thời điểm hiện tại. Vì vậy, ban đầu khi cây cầu Lộc Bình 1 được xây dựng và đưa vào sử dụng. Người dân nơi đây, với đại đa số là người dân tộc thiểu số đã hết sức vui mừng, và phấn khởi. Vậy nhưng, đúng là niềm vui chưa thỏa, thì người dân bỗng bàng hoàng khi nhận được quyết định thu hồi đất để thực hiện Dự án: Cầu Lộc Bình số 1, đường giao thông và khu tái định cư xã Lục Thôn, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn. Và lúc này họ mới biết rằng, để có cây mới này, để có con đường đẹp này, họ đang đứng trước nguy cơ mất, thậm trí là mất tất cả đất đai và nhà cửa?
Như trường hợp chính gia đình bà Nự, bà và gia đình sinh sống ổn định và sản xuất tại đây đã hàng chục năm. Từ đất ở, đất lúa, đất trồng cây... cộng lại cũng hơn chục ngàn m2. Vậy mà theo thông báo thì diện tích đất mà hộ gia đình bà bị thu hồi là 100% để thực hiện dự án? Và mặc dù có quyết định thu hồi toàn bộ đất ở, thì nhà Bà Nự vẫn chưa hề nhận được thông báo về việc sẽ được tái định cư thế nào , ở đâu?
Trong sự xót xa với đôi mắt nhăn nheo như ngấn lệ, bà Nự nhìn hàng cây ăn quả trước sân và chia sẻ: Mặc dù bà con ở đây đều là người dân tộc thiểu số, ít học. Rất nhiều người còn không biết đến con chữ, nhưng vẫn luôn tuân thủ theo qui định của đảng, nhà nước và pháp luật. Họ cũng nhận thức được: Việc thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng là việc cần thiết. Tuy nhiên, việc thực hiện dự án cần phải theo đúng qui định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi của người dân một cách đầy đủ.
Họ chỉ có mong muốn duy nhất là được đảm bảo ổn định nơi ở. Có đất để sống, có đất để trồng cây, trồng lúa, có hạt gạo để nuôi sống bản thân và gia đình như cách mà họ đã làm bao thế hệ trên mảnh đất này.
Đây là mong muốn chính đáng, là điều mà các cấp chính quyền khi thu hồi đất của dân làm dự án, dù là dự án gì cũng cần phải xem xét và đảm bảo quyền lợi đầy đủ của người dân theo qui định của pháp luật.
Sở hữu trí tuệ sẽ tiếp tục thông tin đến quý bạn đọc!
Bắc Hiệp – Quang Huyên