Mới đây, bạn đọc đã gửi thư phản ánh đến Tạp chí Sở hữu trí tuệ & Sáng tạo, cung cấp những thông tin chi tiết về dấu hiệu vi phạm pháp luật nghiêm trọng của một số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này, đặc biệt liên quan đến việc kinh doanh TPCN nhập khẩu nhưng không có giấy phép lưu hành và giấy tờ kiểm định rõ ràng.
TPCN "xách tay" và những nghi vấn về nguồn gốc
Theo phản ánh của bạn đọc: Vào ngày 26/06/2025, người này đã mua các sản phẩm được giới thiệu là TPCN nhập khẩu từ Nhật Bản tại Công ty TNHH SEIKO HÀ NỘI (địa chỉ: Số 31–33 Phùng Chí Kiên, phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, Hà Nội). Các sản phẩm được mua bao gồm Aigeruma và Men tiêu hóa Purideru.

Sản phẩm Aigeruma được giới thiệu là hàng xách tay
Điều đáng lo ngại là trong quá trình tư vấn và mua hàng, nhân viên bán hàng – bà Lý Thị P. (CCCD: 00119303xxxx, SĐT: 086955xxxx) đã thẳng thắn xác nhận rằng các sản phẩm này không có giấy phép lưu hành tại Việt Nam và do chính giám đốc công ty trực tiếp xách tay từ Nhật Bản về.
Thông tin này lập tức dấy lên nghi vấn lớn về chất lượng và tính hợp pháp của sản phẩm. Việc một sản phẩm được bán công khai như TPCN nhập khẩu chính hãng nhưng lại không có giấy phép lưu hành, không qua kiểm định của cơ quan chức năng là một vi phạm nghiêm trọng về an toàn thực phẩm.
Theo đó, bạn đọc cũng đã tiến hành tìm hiểu mở rộng và phát hiện các sản phẩm tương tự (men tiêu hóa và Aigeruma) cũng được phân phối tại các cơ sở của Công ty TNHH SOURIRE VIỆT NAM (địa chỉ đăng ký: 0/136 Phan Đình Phùng, TP Nam Định). Đáng chú ý, một cơ sở của SOURIRE tại Đà Nẵng đã chuyển từ địa chỉ cũ 116 Lý Thái Tông sang địa chỉ mới 55 Phạm Nhữ Tăng, Q. Thanh Khê.
Theo lời nhân viên của SEIKO Hà Nội, Công ty SOURIRE nhập hàng từ SEIKO Hà Nội, nhưng sản phẩm này cũng không có giấy phép công bố hay kiểm định rõ ràng. Điều này cho thấy có thể tồn tại một mạng lưới phân phối các sản phẩm không rõ nguồn gốc, không qua kiểm duyệt, gây nguy hại cho người tiêu dùng trên diện rộng.

Thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc: Mối hiểm họa tiềm ẩn đe dọa sức khỏe người tiêu dùng
Phản hồi từ cơ quan chức năng: Liệu đã đủ răn đe?
Trước những lo ngại về nguồn gốc sản phẩm, người tiêu dùng đã gửi đơn phản ánh đến Ban Quản lý An toàn Thực phẩm TP Đà Nẵng vào ngày 02/06/2025. Tuy nhiên, đến ngày 13/06/2025, người này nhận được văn bản trả lời rằng: “Cơ sở chỉ kinh doanh 02 sản phẩm: NII Total Balance và Valencia Orange Wind”.
Người phản ánh nhấn mạnh, bản thân có hình ảnh, tư liệu quảng cáo và trao đổi mua bán sản phẩm Aigeruma trước thời điểm 13/6/2025, điều này cho thấy phản hồi của cơ quan chức năng chưa đầy đủ hoặc chưa khách quan, bỏ sót các sản phẩm đang được kinh doanh trái phép.
Sau đó, vào ngày 16/07/2025, Chi cục Quản lý Thị trường (QLTT) Hà Nội thông báo: "Đội QLTT số 13 đã kiểm tra, phát hiện doanh nghiệp kinh doanh men tiêu hóa không có hóa đơn chứng từ, xử phạt hành chính 20 triệu đồng."

Việc chỉ xử phạt 20 triệu đồng do “không có hóa đơn chứng từ” là chưa phản ánh đúng bản chất vụ việc
Mặc dù ghi nhận nỗ lực xử lý nhanh chóng từ phía lực lượng QLTT, người phản ánh cho rằng bản chất vụ việc nghiêm trọng hơn nhiều. Theo đó, các sản phẩm có dấu hiệu không rõ nguồn gốc, chưa công bố tại Việt Nam, không có giấy tờ kiểm định chất lượng, giấy công bố phù hợp quy định, và được xách tay, bán công khai như thực phẩm chức năng chính hãng.
Hành vi này có thể vi phạm nghiêm trọng Luật An toàn Thực phẩm, đặc biệt theo Nghị định 98/2020/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 124/2021/NĐ-CP). Nếu sản phẩm không có giấy công bố, là hàng xách tay không kiểm định, hoặc có dấu hiệu làm giả, nhái sản phẩm đã công bố, mức xử lý có thể bao gồm: phạt tiền từ 30 – 100 triệu đồng, tịch thu, tiêu hủy hàng hóa, và tước quyền kinh doanh có thời hạn.
Việc chỉ xử phạt 20 triệu đồng do “không có hóa đơn chứng từ” là chưa phản ánh đúng bản chất vụ việc, và không đủ sức răn đe với các doanh nghiệp có dấu hiệu cố tình vi phạm. Mức phạt này có thể khiến các doanh nghiệp xem nhẹ quy định pháp luật, tiếp tục kinh doanh các sản phẩm kém chất lượng, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng.
Vụ việc này đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng buôn bán TPCN không rõ nguồn gốc tràn lan trên thị trường. Các cơ quan chức năng cần có những biện pháp mạnh mẽ, quyết liệt hơn nữa để răn đe, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm, bảo vệ quyền lợi và sức khỏe cộng đồng.
Bắc Hiệp - Quang Huyên